Odszkodowanie i zadośćuczynienie
Szkoda w wyniku wypadku komunikacyjnego – czym są odszkodowanie i zadośćuczynienie?
Jeżeli miałeś wypadek komunikacyjny i doznałeś w jego wyniku obrażeń ciała, możesz domagać się odszkodowania i zadośćuczynienia za doznane krzywdy. W dzisiejszym wpisie postaram się w jasny i przystępny sposób przedstawić, czym są odszkodowanie i zadośćuczynienie, jakie są między nimi różnice oraz kiedy i od kogo możesz dochodzić zapłaty wskazanych wyżej świadczeń.
Uszkodzenie ciała w wyniku wypadku komunikacyjnego – co Ci przysługuje?
Wypadki komunikacyjne to kategoria bardzo dynamicznych i niebezpiecznych zdarzeń drogowych. Bardzo często konsekwencje nieostrożnej jazdy nie kończą się na rozbitym samochodzie poszkodowanego i są znacznie poważniejsze – bo dotykają zdrowia i życia osoby poszkodowanej.
Jeżeli uległeś wypadkowi komunikacyjnemu, w wyniku którego doznałeś uszczerbku na zdrowiu, jak np. uszkodzenie kręgosłupa, złamana ręka lub noga, możesz domagać się od sprawcy wypadku zadośćuczynienia za doznaną krzywdę oraz odszkodowania za poniesione szkody. Odszkodowanie to świadczenie, w ramach którego sprawca szkody (ale najczęściej jego ubezpieczyciel – jeżeli sprawca posiadał OC) pokrywa wszelkie szkody powstałe w majątku poszkodowanego w wypadku.
Świadczenie pieniężne tytułem odszkodowania powypadkowego obejmuje więc zniszczone mienie (koszty naprawy samochodu), ale również wszelkie koszty, które realnie poniosłeś w związku ze szkodą np: holowanie pojazdu, wydatki na leczenie, zakup leków, rehabilitację, dojazdy na badania i zabiegi itp.
Odszkodowanie obejmuje nie tylko szkodę rozumianą jako uszczerbek w istniejącym mieniu ale też tzw. lucrum cessans czyli utracone korzyści, których nie osiągnąłeś z powodu powstania szkody. Jeżeli np. w wyniku wypadku komunikacyjnego leżałeś przez miesiąc w szpitalu i nie mogłeś prowadzić swojej działalności gospodarczej, to twoje utracone korzyści obejmują zysk, który osiągnąłbyś gdybyś przez ten miesiąc normalnie pracował.
Pamiętaj, iż żądając od firmy ubezpieczeniowej np. PZU, odszkodowania za zniszczony samochód, nie musisz przedstawiać jakichkolwiek dokumentów potwierdzających faktyczne dokonanie naprawy. To tylko i wyłącznie od Ciebie zależy, czy naprawisz uszkodzony samochód. Ubezpieczyciel ma obowiązek zwrócić Ci koszty przywrócenia pojazdu do stanu sprzed wypadku i nie może wymagać, abyś przed wypłatą odszkodowania dokonał naprawy pojazdu.
Żądanie udokumentowania poniesionych kosztów, jest dość często praktyką firm ubezpieczeniowych (PZU, Ergo Hestia, Compensa, Balcia, Link4 itp.) mającą na celu zniechęcenie poszkodowanych do domagania się realnych kosztów naprawy pojazdu.
Zadośćuczynienie za doznane krzywdy – czym jest?
Drugą, lecz nie mniej istotną kategorią świadczenia jakie przysługuje Ci w związku z doznaną przez Ciebie szkodą na osobie jest zadośćuczynienie. Zadośćuczynienie to suma pieniężna, która ma wyrównać cierpienia, których doznałeś w związku z wyrządzeniem Ci szkody.
W niektórych opracowaniach prawniczych zadośćuczynienie nazywane jest odszkodowaniem za krzywdy moralne, co w pewien sposób oddaje charakter tego świadczenia. Możliwość przyznania zadośćuczynienia osobie, która doznała szkody w wyniku wypadku przewidują przepisy Kodeksu Cywilnego.
Zgodnie z treścią art. 445 Kodeksu Cywilnego w wypadku zaistnienia szkody na osobie sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę pieniężną tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Dodatkowo warto wyjaśnić, że pojęcie szkody na osobie obejmuje wszelkie sytuacje faktyczne związane z uszkodzeniem ciała lub wywołaniem rozstroju zdrowia.
Wysokość zadośćuczynienia – co na nie wpływa
Ustalając wysokość zadośćuczynienia sąd bierze pod uwagę rodzaj i charakter cierpień psychicznych i fizycznych, jakich doznałeś w związku z wyrządzoną Ci szkodą. W praktyce, w celu prawidłowej oceny wysokości doznanej krzywdy (zadośćuczynienia) najczęściej przeprowadzany jest dowód z opinii biegłego, który ocenia wielkość i intensywność doznanych przez Ciebie cierpień.
Oczywiście na wysokość zadośćuczynienia mają wpływ również takie okoliczności, jak np. wiek, płeć osoby poszkodowanej, długość pobytu w szpitalu, długość okresu rehabilitacji, okoliczność, czy po wypadku wróciłeś do pełnej sprawności fizycznej i psychicznej, czy np. nadal odczuwasz lęk przed poruszaniem się samochodem lub uczestniczeniem w ruchu drogowym, jako pieszy, albo fizyczny ból związany z uszkodzeniem ciała powstałym na skutek wypadku. Jeżeli chcesz się dowiedzieć czy prawo do zadośćuczynienia jest zbywalne np. w drodze cesji, przeczytaj mój artykuł na temat: Czy można sprzedać prawo do zadośćuczynienia?
Potrzebujesz indywidualnej pomocy prawnej?
Terminy przedawnienia roszczeń o odszkodowanie i zadośćuczynienie
Przedawnienie roszczeń o zadośćuczynienie i odszkodowanie zostało uregulowane w art. 442[1] kodeksu cywilnego.
Zgodnie z tym przepisem, roszczenie o odszkodowanie i zadośćuczynienie ulegają przedawnieniu się z upływem 3 lat od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i osobie zobowiązanej do jej naprawienia.
Pamiętaj, że oba te warunki muszą być spełnione łącznie. Jeżeli więc uległeś komunikacyjnemu nie ze swojej winy, lecz nie znasz sprawcy, który np. uciekł z miejsca zdarzenia, przedawnienie rozpoczyna bieg dopiero od chwili kiedy uda Ci się ustalić osobę odpowiedzialną za spowodowanie wypadku. Wspominany termin jednak nie może być dłuższy niż 10 lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie, które spowodowało szkodę.
Przedawnienie roszczeń w przypadku szkody wynikającej z przestępstwa
Zdecydowanie dłuższy termin przedawnienia roszczeń dotyczących zadośćuczynienia oraz odszkodowania obowiązuje w sprawach, w których szkoda wynikła ze zbrodni lub występku.
Wówczas roszczenie ulega przedawnieniu z upływem 20 lat. Termin ten liczy się od dnia popełnienia przestępstwa. W tym wypadku nie ma znaczenia kiedy poszkodowany dowiedział się o szkodzie i osobie zobowiązanej do jej naprawienia.
Przedawnienie roszczeń na osobie
W sytuacji, kiedy szkoda została wyrządzona na osobie, okres przedawniania roszczenia o odszkodowanie i zadośćuczynienie nie może skończyć się przed upływem 3 lat od dnia, w którym osoba poszkodowana dowiedziała się o szkodzie i osobie zobowiązanej do jej naprawienia.
Przedawnienie roszczeń osoby małoletniej
Przedawnienie roszczeń osoby małoletniej o naprawienie szkody na osobie nie może skończyć się wcześniej niż z upływem 2 lat od uzyskania przez nią pełnoletności.
Adwokat Jelenia Góra – odszkodowanie i zadośćuczynienie
Prowadząc praktykę adwokacką w ramach kancelarii adwokackiej w Jeleniej Górze pomagam poszkodowanym w uzyskaniu należnych im świadczeń od sprawców wypadków komunikacyjnych.
Jeśli w ciągu ostatnich 20 lat byłeś uczestnikiem wypadku komunikacyjnego, w którym doznałeś uszkodzeń ciała, chętnie pomogę Ci ustalić, czy należy Ci się dodatkowe odszkodowanie i zadośćuczynienie.
